Freitag, 12. Januar 2007

Η ανθρώπινη λογική στο θέλημα του Θεού για την τεκνογονία

Πολλές φορές ανδρόγυνα μου εκφράζουν την ανησυχία τους για το θέμα της τεκνοποιίας και ζητούν την γνώμη μου. Άλλα σκέφτονται να κάνουν ένα- δυο παιδιά και άλλα θέλουν να αποκτήσουν πολλά παιδιά. Αυτό όμως που τους συμφέρει είναι να αφήνουν το θέμα της τεκνοποιίας στον Θεό. Να εμπιστεύωνται την ζωή τους στην θεία πρόνοια και να μη βάζουν δικά τους προγράμματα. Πρέπει να πιστεύουν ότι ο Θεός , που φροντίζει για τα πετεινά του ουρανού , πολύ περισσότερο θα φροντίση για τα δικά τους παιδιά. Ήταν ένας ναυτικός που παντρεύτηκε σε ηλικία δεκαοκτώ χρονών. Φτωχός αυτός , φτωχή και η κοπέλα που πήρε , νοίκιασαν ένα υπόγειο για να μείνουν. Βρήκε και η κοπέλα μια δουλίτσα και ζούσαν πολύ λιτά. Να φαντασθήτε , για τραπέζι είχαν ένα καφάσι από γιαρμάδες που αγόρασαν μια φορά. Μετά απέκτησαν και παιδάκια και έκαναν μεγάλες οικονομίες για να τα μεγαλώσουν. Και όμως σιγά-σιγά έγιναν νοικοκυραίοι. Μερικοί προσπαθούν πρώτα να τακτοποιηθούν όλα τα άλλα και ύστερα να σκεφθούν για παιδιά. Δεν λαμβάνουν καθόλου υπόψιν τους τον Θεό. Άλλοι πάλι λένε: « σήμερα είναι δύσκολη η ζωή. Ένα παιδί φθάνει , γιατί και αυτό με δυσκολία το μεγαλώνεις » και δεν κάνουν άλλα παιδιά. Δεν καταλαβαίνουν πόσο αμαρτάνουν με αυτήν την τοποθέτηση , γιατί δεν αφήνονται με εμπιστοσύνη στον Θεό. Ο Θεός έχει σπλάχνα. Μόλις δη ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν , δεν Του είναι δύσκολο να μην τους δώση άλλα παιδιά. Ξεκινούν πολλοί να παντρευτούν, χωρίς να σκεφθούν ότι πρέπει να έχουν και ως σκοπό να κάνουν παιδιά και να τα αναθρέψουν χριστιανικά. Δεν θέλουν πολλά παιδιά για να μην έχουν σκοτούρες , και έχουν στα διαμερίσματα σκυλιά , γατιά , ... Μου είπαν ότι τώρα στην Αμερική έχουν στα σπίτια αντί για σκυλιά ένα είδος χοιρίδια , που είναι πανάκριβα και δεν μεγαλώνουν πολύ. Τα έχουν φτιάξει έτσι ,για να μπορούν να τα έχουν μέσα στα διαμερίσματα. Παιδιά δεν θέλουν να έχουν, γιατί είναι φασαρία να τα πλένουν κ.λ.π. και πλένουν τα γουρούνια! Το σκυλί τουλάχιστον είναι και φύλακας. Αλλά να έχης γουρούνια μέσα στο σπίτι! Φοβερό! Στην Αυστραλία είδα να έχουν γηροκομείο για σκύλους , για γάτες… ακόμη και νεκροταφείο για ζώα! Οι άνθρωποι , έτσι όπως πάνε , θα μεγαλώνουν ποντίκια και θα τα κάνουν κονσέρβες , για να ταΐζουν τα γατιά. Θα μεγαλώνουν λαγούς και κουνέλια και θα τα κάνουν κονσέρβες , για να ταΐζουν τα σκυλιά , και άλλοι άνθρωποι θα πεθαίνουν από την πείνα. Και βλέπεις , άμα σκοτώση κανείς ένα σκυλί , μπορεί να πληρώση περισσότερα από όσα αν σκότωνε έναν άνθρωπο. Εξαρτάται φυσικά και από το τίνος θα είναι το σκυλί. Που φθάσαμε! Ο άνθρωπος στην εποχή μας αξίζει λιγώτερο και από ένα σκυλί. Και μερικοί Πνευματικοί απορώ πως λένε μερικά πράγματα. Μια φορά με ρώτησαν κάποιοι προσκυνητές που ήρθαν εκεί στο Καλύβι: « Γέροντα , ο Ιερός Χρυσόστομος γράφει πουθενά να μην κάνουν οι σύζυγοι παιδιά; ». « Τι είναι αυτά που λέτε; Που το ακούσατε αυτό; ». « Να , ο πατήρ τάδε μας το είπε », μου λένε. Πιάνω τον πατέρα τάδε και τον ρωτάω.
« Είπες εσύ τέτοιο πράγμα; » . « Ναι», μου λέει. « Που το βρήκες αυτό γραμμένο; » , τον ρωτάω. « Ο Ιερός Χρυσόστομος το αναφέρει στον Περί παρθενίας λόγο του » , μου λέει! « Κοίταξε , του λέω, εγώ δεν διάβασα Άγιο Χρυσόστομο , αλλά δεν μπορεί ο Άγιος να λέη κάτι τέτοιο. Κάτι άλλο θα λέη. Φέρε να δω τι γράφει ». Μου φέρνει το βιβλίο και μου δείχνει το χωρίο. Το διαβάζω και βλέπω ότι ο Άγιος γράφει: « Τώρα έχουν αυξηθεί οι άνθρωποι και σας δίνεται η δυνατότητα να ζήσετε και εν παρθενία. Δεν είναι όπως παλιά που έπρεπε να αφήσουν απογόνους ». Δεν λέει δηλαδή « μη γεννάτε παιδιά » και αυτός να επιμένη. Να είναι κληρικός και θεολόγος και να λέη τέτοια πράγματα! Να δείχνη ότι διαβάζει Χρυσόστομο , ότι κάνει διατριβές και να τον έχουν για καλό Πνευματικό! Ξέρετε τι βλάβη κάνουν κάτι τέτοιες λανθασμένες ερμηνείες σε ανθρώπους που θέλουν να αναπαύσουν τον λογισμό τους; Για πολλούς που ζουν κοσμικά η οικογένεια σήμερα δεν έχει νόημα. Για αυτό ή δεν παντρεύονται ή παντρεύονται και δεν κάνουν παιδιά ή σκοτώνουν τα παιδιά με τις εκτρώσεις και έτσι μόνοι τους εξαφανίζουν το σόι τους. Δηλαδή μόνοι τους καταστρέφονται. Δεν τους καταστρέφει ο Θεός. Ενώ οι πιστοί , που τηρούν τις εντολές του Θεού , δέχονται την θεία Χάρη , γιατί ο Θεός είναι υποχρεωμένος κατά κάποιον τρόπο να τους βοηθάη στα δύσκολα χρόνια που ζούμε. Και βλέπουμε χριστιανούς οικογενειάρχες, με όσα παιδάκια τους δίνει ο Θεός , να τα μεγαλώνουν με φόβο Θεού. Και όλα τα παιδιά να είναι ισορροπημένα, χαρούμενα ,ευλογία Θεού, και να προκόβουν. Εκεί που λέμε : « τι θα γίνη ο κόσμος; », βλέπουμε τώρα να προχωράη , με την Χάρη του Θεού , μια γενιά καλή. Ο διάβολος καταστρέφει , αλλά και ο Καλός Θεός εργάζεται και δεν θα αφήση να εξαφανισθή το γένος μας.

Από το βιβλίο «Οικογενειακή ζωή»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Δ`
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Συζήτηση περί της αγωγής των παιδιών

Πολλοί οι πειρασμοί και οι κίνδυνοι για τους νέους σήμερα, Γέροντα. Ανησυχούμε, παρόλο που φροντίζουμε να έχουμε τα παιδιά μας μέσα στην Εκκλησία.
Τα παιδιά που έχουν ποτιστεί από μικρά στην ευσέβεια , μην τα φοβάστε. Και να ξεφύγουν λίγο , λόγω ηλικίας , λόγω πειρασμών, θα επανέλθουν. Είναι σαν τα κουφώματα που τα περνάμε με το λάδι και δεν τα πιάνει η σαπίλα.

Από ποια ηλικία πιστευεις, Γέροντα, ότι αρχίζουν τα παιδιά να γίνονται δέκτες και με ποιο τρόπο πρέπει να ενεργούμε πάνω τους σαν γονείς, χωρίς να υπάρχει κίνδυνος να τα βλάψουμε από τυχόν υπερβολές;
Πρώτα-πρώτα τα παιδιά αντιγράφουν εμάς και μάλιστα από μωρά. Από εκεί και πέρα θα πρέπει να ενεργούμε επάνω τους όπως στα ρολόγια. Όσο παίρνει το ελατήριό τους , τα κουρδίζουμε γρήγορα. Μετά σιγά σιγά , προσέχοντας να μη σπάσουμε το ελατήριό τους με το ζόρισμα.

Πολλές φορές , Γέροντα , τα παιδιά αντιδρούν σε διάφορα θέματα ευσέβειας.
Όταν κάτι δεν πάει καλά , πάντα κάτι φταίει. Μήπως φταίει το παράδειγμά μας; Μήπως φταίνε τίποτε κακά θεάματα , τίποτε άσχημες πράξεις , άσχημα λόγια μεσα στο σπίτι; Πάντως την ευσέβεια τη δίνουμε στα παιδιά με το γάλα και όχι με την ξηρά τροφή. Ποτέ με πίεση και προσταγή. Και προπαντώς με το παράδειγμά μας.
Στις περιπτώσεις των κακών πράξεων το ξύλο φέρνει αποτέλεσμα;
Να το αποφύγουμε όσο μπορούμε. Ούτε εκείνα τα μη μη συνέχεια. Του παιδιού να του δίνουμε να καταλαβαίνει. Να ξέρει πότε κάνουμε κάτι και πότε δεν κάνουμε. Μόνο τότε το φέρνουμε σε λογαριασμό.

Γέροντα , παρ’όλο που τα ακολουθούμε όλα αυτά , εκείνα είναι ατίθασα. Μερικές φορές ξεπερνάνε κάθε όριο.
Ας δίνουμε καμιά φορά το κατσαβίδι και στο Χριστό για να ρυθμίζει τα πράγματα σφίγγοντας μερικές βίδες. Μη περιμένουμε να τα κάνουμε όλα μόνοι μας.

Όταν, Γέροντα, το παιδί είναι μέσα στην Εκκλησία , αλλά μετά από κάποια ηλικία αρχίζει ν’αλλάζει συμπεριφορά , να ξεφεύγει , πώς πρέπει να ενεργούμε;
Με ηρεμία. Αν είναι κάτι πολύ σοβαρό να επεμβαίνουμε. Να παραβλέπουμε και τίποτε για να μην θυμώνει και γίνεται χειρότερο.

Όταν ένα παιδί μπλέξει με κακές παρέες και εγκαταλείψει το σπίτι του, ενώ δεν έχει πάρει πολύ Χριστό μαζί του, υπάρχουν ελπίδες να επανέλθει;
Αγάπη πήρε μέσα του; Όταν μέσα στο σπίτι υπάρχει αγάπη και το ίδιο το παιδί το περιβάλλουμε με αγάπη , και να φύγει και να μπλέξει με παρέες και με γλέντια , θα δει κάποια στιγμή ότι έξω δεν υπάρχει αγάπη. Θα δει ότι υπάρχει παντού υποκρισία και θα γυρίσει σπίτι. Ενώ αν θυμάται εχθρότητα και μίσος , δεν θα του κάνει καρδιά να πάρει τη στράτα του γυρισμού.

Όταν γνωρίσουμε το Χριστό αργά , δηλ. ενώ τα παιδιά μας έχουν ήδη μεγαλώσει , τι πρέπει να κάνουμε για να τα βάλουμε στο δρόμο του Θεού;
Εδώ μόνο η προσευχή φέρνει αποτέλεσμα. Πρέπει να ζητήσουμε από το Θεό με πολλή πίστη έλεος γι’αυτά τα παιδιά , που δεν ευθύνονται για την απιστία τους. Να αναγνωρίσουμε ότι η ευθύνη είναι μόνο δική μας , να ταπεινωθούμε και να μετανοήσουμε ειλικρινά και ο Θεός θα βοηθήσει. Έχει Εκείνος τον τρόπο του. Όλο και κάποιο σωσίβιο θα τους ρίξει για να σωθούν.

Από το βιβλίο: "Υπάιθριο Αρχονταρίκι"
Καταγραφή διδαχών του π. Παϊσίου
του Πρεσβυτέρου Διονυσίου Τάτση

Η ευχή των γονέων

Η ευχή των γονέων είναι η μεγαλύτερη κληρονομιά για τα παιδιά. Για αυτό φροντίζουν να έχουν την ευχή των γονέων. Δεν είδες ο Ιακώβ , μέχρι πού έφθασε , για να πάρη την ευλογία του πατέρα του; Και προβιά φόρεσε! Ειδικά η ευχή της μάνας είναι μεγάλο πράγμα! Κάποιος έλεγε: « Κάθε λόγος της μητέρας μου είναι και μια λίρα χρυσή ». Να , και πριν από καιρό πόση εντύπωση μου έκανε κάποιος από το Γιοχάνεσμπουργκ! Ήρθε στο Καλύβι το φθινόπωρο. « Γέροντα , η μάνα μου αδιαθέτησε , μου λέει , και ήρθα να την
δω ». Τρεις μήνες δεν πέρασαν , τα Χριστούγεννα ξαναήρθε. « Πώς πάλι εδώ;» , τον ρωτάω. « Έμαθα , μου λέει , πως πάλι αδιαθέτησε η μάνα μου και ήρθα να φιλήσω το χέρι της , γιατί είναι ηλικιωμένη και μπορεί να πεθάνει. Για μένα η μεγαλύτερη περιουσία είναι η ευχή της μάνας μου ». Εξήντα χρονών άνθρωπος ξεκίνησε από το Γιοχάνεσμπουργκ και ήρθε στην Ελλάδα , για να φιλήση το χέρι της μάνας του! Και τώρα τέτοια ευλογία έχει , που σκέφτεται να κάνει ένα γηροκομείο μεγάλο για τους κληρικούς και να το χαρίση στην εκκλησία. Δηλαδή τις ευλογίες δεν έχει που να τις βάλη κατά κάποιον τρόπο. Για μένα είναι φάρμακο μια τέτοια ψυχή. Είναι σαν να είμαι στην έρημο Σαχάρα και να βρίσκω ξαφνικά λίγο νερό. Αυτά χάνονται σιγά-σιγά.Ένας άλλος ήρθε μια μέρα με κλάματα στο Καλύβι. « Πάτερ , με καταράστηκε η μάνα μου. Στο σπίτι έχουμε όλο αρρώστιες , στεναχώριες , η δουλειά μου δεν πάει καλά », μου είπε. « Κι εσύ δεν θα ήσουν εντάξει » του λέω. Δεν μπορεί η μάνα σου άδικα να σε καταράστηκε ». « Ναι , μου λέει. Ήμουν κι εγώ ». « Να πας να ζητήσης συγχώρηση από την μάνα σου », του λέω. « Θα πάω , Πάτερ , μου λέει. Δώσε μου την ευχή σου ». « Την ευχή μου την έχεις , του είπα , αλλά να πάρης και την ευχή της μάνας σου ». « Δύσκολο να μου δώση την ευχή
της », μου λέει. « Να πας , κι αν δεν σου την δώση , να της πης: “ Μου είπε ένας Γέροντας πως κι εσύ θα παραδώσης ψυχή ”. Πήγε , και η μάνα του του ευχήθηκε: “Παιδί μου, να έχης την ευλογία του Αβραάμ! ”.Ήρθε μετά από λίγο καιρό στο Όρος με βυσσινάδες , με λουκούμια. Ήταν γεμάτος χαρά. Τα παιδιά του ήταν καλά , η δουλειά του πήγαινε καλά. Συνέχεια βούρκωνε και μου έλεγε: « δόξα τω Θεώ ». Άλλαξε η ζωή του και μιλούσε όλο πνευματικά. Πόσο μάλλον όταν κανείς έχη εξ αρχής σεβασμό προς τους γονείς! Πώς να μην έχει την ευλογία του Θεού;

Από το βιβλίο «Οικογενειακή ζωή»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Δ΄
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Η υπομονή χαριτώνει τον άνθρωπο

Γέροντα , πως μπορείς να αντιμετωπίσης τον άλλον , όταν είναι νευριασμένος;
Με την υπομονή!
Και αν δεν έχης ;
Να πας να αγοράσης! Πουλάνε στα σούπερ-μάρκετ! Κοίταξε , όταν ο άλλος είναι μπουρινιασμένος , ό,τι και να του πης , δεν γίνεται τίποτε. Καλύτερα εκείνη την στιγμή να σιωπήσης και να λες την ευχή. Με την ευχή θα καλμάρη ο άλλος , θα ηρεμήση και θα μπορέσης μετά να συνεννοηθής μαζί του. Βλέπεις , και οι ψαράδες δεν πάνε να ψαρέψουν, αν δεν έχη μπουνάτσα. Κάνουν υπομονή , ώσπου να καλωσυνέψη ο καιρός.

Που οφείλεται , Γέροντα , η ανυπομονησία των ανθρώπων;
Στην πολλή εσωτερική τους ειρήνη! Ο Θεός την σωτηρία των ανθρώπων την κρέμασε στην υπομονή. « Ο υπομείνας εις τέλος , σωθήσεται » , λέει το Ευαγγέλιο. Για αυτό δίνει δυσκολίες , διάφορες δοκιμασίες , για να ασκηθούν στην υπομονή οι άνθρωποι. Η υπομονή ξεκινά από την αγάπη. Για να υπομείνης τον άλλον πρέπει να τον πονέσης. Και βλέπω πως με την υπομονή σώζεται η οικογένεια. Είδα θηρία να γίνωνται αρνιά. Με την εμπιστοσύνη στον Θεό τα πράγματα εξελίσσονται ομαλά και πνευματικά. Μια φορά, όταν ήμουν στην Μονή Στομίου , είχα δει στην Κόνιτσα μια γυναίκα που έλαμπε το πρόσωπο της . Ήταν μητέρα πέντε παιδιών. Μετά θυμήθηκα ποια ήταν. Ο άνδρας της ήταν μαραγκός και έπαιρνε πολλές φορές δουλειές μαζί με τον μάστορά μου. Μια κουβέντα να του έλεγαν οι νοικοκυραίοι , λ.χ. « μαστρο-Γιάννη , μήπως αυτό να το κάνουμε έτσι; » , γινόταν θηρίο. « Εμένα θα μου κάνης τον δάσκαλο; », τους έλεγε. Έσπαζε τα εργαλεία του , τα πετούσε και έφευγε. Αφού παρατούσε την δουλειά του και τα έσπαζε όλα σε ξένα σπίτια , καταλαβαίνεις στο σπίτι του τι έκανε! Αυτή λοιπόν ήταν του μαστρο- Γιάννη η γυναίκα. Με αυτόν τον άνθρωπο δεν μπορούσες μέρα να καθήσης , και αυτή ζούσε μαζί του. Κάθε μέρα περνούσε μαρτύριο , και όμως όλα τα αντιμετώπιζε με πολλή καλωσύνη και έκανε υπομονή. Επειδή ήξερα την κατάσταση στο σπίτι, όταν την συναντούσα , την ρωτούσα: « Τι κάνει ο κυρ- Γιάννης; Δουλεύει; ».
« Ε , πότε δουλεύει , πότε κάθεται λιγάκι! » , μου έλεγε. « Πως τα περνάτε; ».
« Πολύ καλά , πάτερ! », μου έλεγε. Και το έλεγε με την καρδιά της. Δεν υπολόγιζε που έσπαζε τα εργαλεία του – και αξίας εργαλεία – ούτε που αναγκαζόταν η καημένη να ξενοδουλεύη , για να τα βγάλουν πέρα. Βλέπετε με πόση υπομονή , με πόση καλωσύνη και με πόση αρχοντιά τα αντιμετώπιζε όλα! Ούτε τον κατηγορούσε καθόλου! Για αυτό ο Θεός την χαρίτωσε και έλαμπε το πρόσωπό της. Μεγάλωσε και τα πέντε παιδιά της και έγιναν πολύ καλά παιδιά . Μπόρεσε και κράτησε και τα παιδιά της.
Γέροντα , πως μπορούσε να δικαιολογή τον άνδρα της;
Με έναν καλό λογισμό: « Άνδρας μου είναι , έλεγε , θα πη και καμιά κουβέντα. Και εγώ , αν ήμουν στην θέση του , μπορεί να έκανα τα ίδια ». Εφήρμοζε το Ευαγγέλιο , για αυτό ο Θεός της έστελνε την Θεία Χάρη Του. Και αν κοσμικοί άνθρωποι κάνουν υπομονή και χαριτώνονται , πόσο μάλλον πρέπει να κάνουμε υπομονή εμείς οι μοναχοί , που έχουμε όλες τις προϋποθέσεις , όλες τις δυνατότητες για πνευματική ζωή! Όπως έχω καταλάβει , τα μεγαλύτερα σκάνδαλα , όχι μόνο στις οικογένειες αλλά και στα κράτη , γίνονται από τιποτένια πράγματα. Στην οικογένεια πρέπει ο ένας να ταπεινώνεται στον άλλον , να μιμείται τις αρετές του , αλλά και να δέχεται τις ιδιοτροπίες του. Για μια τέτοια αντιμετώπιση πολύ βοηθάει να σκέφτεται κανείς ότι ο Χριστός θυσιάσθηκε για τις αμαρτίες μας και μας ανέχεται όλους , δισεκατομμύρια ανθρώπους , αν και είναι αναμάρτητος – ενώ εμείς , όταν ταλαιπωρούμαστε από τις ιδιοτροπίες των άλλων , εξοφλούμε αμαρτίες. Τα οικονομάει έτσι ο Καλός Θεός , ώστε ο ένας , με το χάρισμα που έχει , να βοηθάη τον άλλον , και , με το κουσούρι που έχει , να ταπεινώνεται στον άλλον. Γιατί ο κάθε άνθρωπος έχει τα χαρίσματά του , αλλά έχει και μερικά κουσούρια και πρέπει να αγωνίζεται για να τα κόψη. Έδωσα ένα ξεσκόνισμα σε κάποιον! Να δήτε υπακοή που του κάνει η γυναίκα του , αν και έχει πολλές ικανότητες! Μπροστά της εκείνος είναι ένα παιδί. Αυτή , με την υπακοή που κάνει , συνέχεια δέχεται , αποθηκεύει , θεία Χάρη , ενώ εκείνος με τον εγωισμό του συνέχεια διώχνει την θεία Χάρη και αδειάζει. Τελικά ποιος είναι κερδισμένος; Βλέπεις , το μυστικό είναι η ταπείνωση. Όλη η βάση εκεί είναι. Υπακοή και ταπείνωση. Αν εκείνος αναγνώριζε την αδυναμία του και ζητούσε βοήθεια από τον Θεό , θα ερχόταν και σε αυτόν η θεία Χάρις.

Από το βιβλίο «Οικογενειακή ζωή»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Δ`
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Άγχος και εργασία

Γέροντα, πολλοί, όταν επιστρέφουν σπίτι από την δουλειά, είναι εκνευρισμένοι.
Εγώ συνιστώ στους άνδρες , μετά την δουλειά τους , αν βρίσκουν καμμιά εκκλησία ανοιχτή , να μπαίνουν να ανάβουν ένα κερί , να μένουν μέσα δέκα-δεκαπέντε λεπτά ή να κάθωνται σε κάποιο πάρκο να διαβάζουν ένα κομματάκι από το Ευαγγέλιο , για να γαληνεύουν λίγο , και ύστερα να πηγαίνουν στα σπίτια τους ήρεμοι και χαμογελαστοί , και όχι να πηγαίνουν εκνευρισμένοι και να στήνουν τον καυγά. Να μη μεταφέρουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην δουλειά τους μέσα στο σπίτι. Να τα αφήνουν έξω από την πόρτα.

Γέροντα , μερικοί όμως είναι και κάπως δικαιολογημένοι, γιατί η ευθύνη που έχουν στην δουλειά τους γεμίζει άγχος.
Τους γεμίζει άγχος , γιατί δεν βάζουν και τον Θεό στις υποθέσεις τους. Ο τεμπέλης που λέει « ε , έχει ο Θεός… » , είναι καλύτερος από αυτούς. Εγώ προτιμώ να είναι κανείς υπάλληλος , να κάνη σωστά και με φιλότιμο την δουλειά του , αλλά να απλοποιή την ζωή του, να περιορίζεται στα απαραίτητα και να έχη ήσυχο το κεφάλι του , παρά να είναι εργοστασιάρχης και να είναι συνέχεια « αχ και βαχ », γιατί συνήθως είναι χρεωμένος. Μπαίνει και η υπερηφάνεια, « θα πάρω τόσο δάνειο, να παρουσιάσω κι αυτό και το άλλο, για να τακτοποιηθώ καλύτερα… » , και μετά πέφτει έξω, χρεοκοπεί , οπότε μετά πλειστηριασμός κ.λ.π.Ύστερα πολλοί στην εργασία τους δεν δουλεύουν το μυαλό τους , κουράζονται άσκοπα, και δουλειά δεν βγάζουν. Δεν μπορούν μετά να ανταποκριθούν και τους πιάνει άγχος. Κάποιος λ.χ. θέλει να μάθη μια τέχνη και, επειδή δεν προσέχει, χρόνια πάει-έρχεται, χωρίς να κάνει προκοπή, γιατί δεν δουλεύη το μυαλό του. Πρέπει να δη τι του χρειάζεται στην δουλειά του και να το προσθέση. Να, όταν δούλευα στον κόσμο σαν μαραγκός, είδα πώς για τα έπιπλα που έκανα μου χρειαζόταν και ένας τόρνος. Τι; να πήγαινα σε άλλον να μου το φτιάξη; Πήρα έναν τόρνο και έμαθα να τον δουλεύω. Στην συνέχεια είδα ότι χρειαζόταν να φτιάξω κυκλικές σκάλες. Κάθησα, θυμήθηκα και την γεωμετρία και την αριθμητική και έμαθα να τις φτιάχνω. Αν δεν δουλεύης το μυαλό, θα παιδεύεσαι. Θέλω δηλαδή να τονίσω πως πρέπει κανείς να δουλεύη το μυαλό του , γιατί επάνω στην δουλειά παρουσιάζονται ένα σωρό περιπτώσεις. Έτσι θα γίνη κανείς καλός τεχνίτης και από εκεί και πέρα θα ξέρη τι να κάνη και θα προχωράη. όλη η βάση εκεί είναι. Το μυαλό να γεννάη σε όλα. Αλλιώς ο άνθρωπος μένει υπανάπτυκτος και χάνει τον χρόνο του.

Από το βιβλίο «Οικογενειακή ζωή»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Δ`
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Νοικοκυριό και πνευματική ζωή της μητέρας

Γέροντα , πώς μπορεί μια νοικοκυρά να ρυθμίση τις δουλειές της , ώστε να έχη χρόνο και για προσευχή; Τι αναλογία δηλαδή πρέπει να υπάρχη ανάμεσα στην εργασία και στην προσευχή;
Οι γυναίκες συνήθως δεν έχουν μέτρο στις δουλειές τους .Θέλουν συνέχεια να ανοίγουν δουλειές. Ενώ έχουν πολλή καρδιά και θα μπορούσαν να κάνουν πολύ καλό νοικοκυριό στην ψυχή τους , ξοδεύουν την καρδιά τους σε ασήμαντα πράγματα. Ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα ποτήρι με ωραία σχέδια , με γραμμές κ.λ.π. Και αν δεν είχε γραμμές , την δουλειά του πάλι θα την έκανε. Εκείνες όμως πάνε στο κατάστημα και αρχίζουν: « Όχι , τις θέλω μέχρι εκεί τις γραμμές , όχι έτσι , όχι αλλιώς». Και αν έχη και κανένα λουλούδι , ε , τότε είναι που σκιρτά η καρδιά! Έτσι η γυναίκα καταστρέφει όλη τη δυναμικότητά της. Σπάνια θα βρης κανέναν άνδρα να δώση προσοχή σε κάτι τέτοια. Και αν ένα πορτατίφ είναι λ.χ. είναι καφέ η μαύρο , ούτε που το προσέχουν οι άνδρες. Αλλά η γυναίκα θέλει κάτι όμορφο , χαίρεται , δίνει ένα κομμάτι της καρδιάς της σε αυτό , άλλο κομμάτι σε κάτι άλλο , οπότε τι μένει για τον Χριστό;
Τα χασμουρητά από την κούρασή της στην ώρα της προσευχής. Όσο απομακρύνεται η καρδιά της γυναίκας από τα όμορφα , τόσο πλησιάζει τον Χριστό. Και όταν η καρδιά δοθή στον Χριστό , τότε έχει μεγάλη δύναμη! Είδα μια ψυχή αυτές τις μέρες που έχει αφεθή τελείως στον Θεό. Βλέπεις να καίη μέσα της μια γλυκιά φλόγα! Τα πάιρνη όλα στα ζεστά. Ήταν τελείως κοσμική , αλλά είχε καλή διάθεση και κάποια στιγμή τινάχθηκε η σπίθα μέσα της. Χρυσαφικά , λούσα , όλα τα πέταξε. Τώρα ζη με μια απλότητα! Αγωνίζεται , κάνει δουλειά πνευματική. Με τι θυσία κινείται! Ζήλεψε τους Αγίους με την καλή έννοια. Τι κομποσχοίνι , τι νηστείες κάνει , τι Ψαλτήρι διαβάζει! Φοβερό! Αυτή τρέφεται με την άσκηση τώρα.

Γέροντα , μία μητέρα μου είπε: «Είμαι αδύναμη σωματικά και κουράζομαι πολύ. Ούτε τις δουλειές προλαβαίνω να κάνω , ούτε μου μένει χρόνος για προσευχή».
Να απλοποιήση την ζωή της , για να της μένη χρόνος και για προσευχή. Με την απλότητα μια μητέρα μπορεί να κάνη πολλή προκοπή. Αν μια μάνα έχει απλοποιήσει τη ζωή της , αλλά κοπιάζει , γιατί έχει πολλά παιδιά , δικαιούται να πη «κουράζομαι». Αν όμως χάνη το χρόνο της κοιτάζοντας πώς θα παρουσιάση τακτοποιημένο το σπίτι της στους ξένους , τότε τι να πη κανείς; Μερικές μητέρες , για να τα έχουν όλα τακτοποιημένα στο σπίτι , περιορίζουν ασφυκτικά τα παιδάκια και δεν τα αφήνουν να μετακινήσουν μια καρέκλα ή ένα μαξιλάρι. Τους επιβάλουν στρατιωτική πειθαρχία , και έτσι τα παιδιά , ενώ γεννιούνται κανονικά , μεγαλώνουν δυστυχώς βλαμμένα. Ένας μυαλωμένος άνθρωπος , αν δη σε ένα σπίτι που έχει πολλά παιδιά όλα τα πράγματα στην θέση τους , θα βγάλη συμπέρασμα ότι ή τα παιδιά είναι βλαμμένα ή η μάνα είναι βάρβαρη και επιβάλλει στρατιωτική πειθαρχία . Υπάρχει φόβος στην ψυχή των παιδιών , γι´ αυτό πειθαρχούν. Μια φορά είχα πάει σε ένα σπίτι με πολλά παιδιά. Πόση χαρά μου έδωσαν αυτά τα παιδάκια με τις παιδικές αταξίες τους , που χαλούσαν την κοσμική τάξη. Αυτό είναι η μεγαλύτερη αταξία , που κουράζει πολύ τον σημερινό άνθρωπο. Παλιά δεν υπήρχαν πνευματικά βιβλία , για να βοηθηθούν οι μητέρες με την μελέτη. Τώρα υπάρχουν ένα σωρό Πατερικά , ένα σωρό μεταφράσεις , αλλά δυστυχώς οι περισσότερες μητέρες ή ασχολούνται με κάτι χαζά ή εργάζονται , για να τα βγάλουν πέρα. Η μάνα καλύτερα είναι να ασχολήται με την ανατροφή των παιδιών , παρά να καταπιάνεται σχολαστικά με το νοικοκυριό , με τα άψυχα πράγματα. Να τους μιλάη για τον Χριστό , να τους διαβάζη βίους Αγίων. Παράλληλα να ασχολήται και με το ξεσκόνισμα της ψυχής της , για να λαμποκοπάη πνευματικά. Η πνευματική ζωή της μητέρας θα βοηθήση αθόρυβα και τις ψυχές των παιδιών της . Έτσι και τα παιδιά θα ζουν χαρούμενα, και εκείνη θα είναι ευτυχισμένη , γιατί μέσα της θα έχη τον Χριστό. Αν η μάνα δεν ευκαιρή ούτε ένα «Τρισάγιο» να πη , πώς θα αγιασθούν τα παιδιά της;

Και όταν, Γέροντα , μια μάνα έχη πολλά παιδιά και πολλές δουλειές; Όταν κάνη τις δουλειές στο σπίτι , δεν μπορεί συγχρόνως να προσεύχεται; Εμένα η μητέρα μου μου έμαθε να λέω την ευχή. Όταν σαν παιδιά κάναμε καμμιά αταξία και πήγαινε να θυμώση , την άκουγα που έλεγε: « Κύριε Ιησού Χριστέ , ελέησόν με». Όταν έβαζε το ψωμί στο φούρνο έλεγε: « Εις το όνομα του Χριστού και της Παναγίας». Και όταν ζύμωνε και όταν μαγείρευε , πάλι έλεγε συνέχεια την ευχή. Έτσι αγιαζόταν και το ψωμί και το φαγητό που έκανε , αγιάζονταν και αυτοί που το έτρωγαν. Πόσες μητέρες που είχαν αγία ζωή είχαν και αγιασμένα παιδιά! Να , η μητέρα του Γέροντα Χατζη-Γεώργη. Ακόμα και το γάλα αυτής της ευλογημένης μάνας , που θήλαζε ο Γαβριήλ –το κατά κόσμον όνομα του Γέροντα Χατζη-Γεώργη ήταν ασκητικό! Είχε αποκτήσει δύο παιδιά και ύστερα ζούσαν με το σύζυγό της εν παρθενία , αγαπημένοι σαν αδέλφια. Είχε ασκητικό πνεύμα από μικρή , γιατί είχε αδελφή μοναχή , ασκήτρια , την οποία επισκεπτόταν και αργότερα με τα παιδιά της . Ο πατέρας του Γαβριήλ ήταν και αυτός ευλαβής και ασχολούνταν με το εμπόριο, γι´ αυτό τον περισσότερο καιρό τον περνούσε στα ταξίδια. Αυτό έδινε την ευκαιρία στην μητέρα του να ζη απλά , να μη «μεριμνά και τυρβάζη περί πολλά», να τον παίρνη μαζί της και να αγρυπνή με άλλες γυναίκες πότε στις σπηλιές και πότε στα εξωκκλήσια. Γι´ αυτό μετά έφτασε σε τέτοια μέτρα αγιότητος. Η ευλάβεια της μητέρας έχει μεγάλη σημασία. Αν η μητέρα έχει ταπείνωση , φόβο Θεού , τα πράγματα μέσα στο σπίτι πάνε κανονικά. Γνωρίζω νέες μητέρες που λάμπει το πρόσωπό τους , αν και δεν έχουν από πουθενά βοήθεια. Από τα παιδιά καταλαβαίνω σε τι κατάσταση βρίσκονται οι μητέρες.

Donnerstag, 11. Januar 2007

ΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΖΩΗ

« Ο θηλασμός και η αγκαλιά της μάνας αποτελούν προϋποθέσεις φυσιολογικής ανάπτυξης των παιδιών. »

« Να ξέρατε τι κακό που κάνει η τηλεόραση! »

« Τα πατρικά χάδια στα παιδιά δημιουργούν αυτοπεποίθηση και βοηθούν στην αντιμετώπιση των δυσκολιών της ζωής. »

« Μην κουρδίζετε το ρολόι τέρμα, μήπως σπάση το ελατήριο. Έτσι και με τα παιδιά, μόλις βλέπετε ότι ζορίζονται , να χαλαρώνετε το σφίξιμο. »

« Το ζευγάρι πρέπει να έχη κοινό πνευματικό. »

« Αν δεν γυρίσετε όλη η οικογένεια το κουμπί ( τη συχνότητα ) στην Εκκλησία , δεν πρόκειται να συνεννοηθήτε . »

« Η εγκράτεια και η αγνότης των νέων θα λογισθή ως μαρτύριο συνειδήσεως .»

« Γέροντα , ποιος πρέπει να κάνη τις δουλειές στο σπίτι; - « Όποιος προλάβη πρώτος! » .

« Εσείς να ζητάτε να γίνεται το θέλημα του Θεού και όλα θα πάνε καλά . »

« Η εγκράτεια, ο αλληλοσεβασμός και η προσευχή των γονέων αποθησαυρίζονται στα παιδιά . »

« Αν δεν θηλάζουν οι μάνες τα παιδιά τους , θα θηλάζουν αργότερα τα παιδιά από τα μπουκάλια με τα ναρκωτικά. »

« Να προσέχης στη ζωή σου και να διαλέγης ως φίλους σου τους ενάρετους. »


Από το βιβλίο: « ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΩΝ ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ »
Eκδόσεις: ΑΓΙΟΤΟΚΟΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑ

Ο πόνος για τον πλησίον βοηθάει την οικογένεια

Όσο πιο πολλά αγαθά αποκτούν σήμερα οι άνθρωποι , τόσο πιο πολλά προβλήματα έχουν. Ούτε τον Θεό ευχαριστούν για τις ευεργεσίες Του ,ούτε την δυστυχία των συνανθρώπων τους βλέπουν, για να κάνουν καμιά ελεημοσύνη. Σπαταλούν και δεν σκέφτονται τον άλλον που δεν έχει να φάει. Πώς να έρθη μετά η Χάρις του Θεού; Εδώ και οικογενειάρχης να είναι κανείς , πρέπει από κάπου να κόβει και να οικονομάη κάτι, για να κάνη κάποια ελεημοσύνη. Να πη στην γυναίκα του και στα παιδιά του ότι στο τάδε μέρος υπάρχει κάποιος άρρωστος εγκαταλελειμμένος ή κάποια φτωχή οικογένεια που έχει μεγάλη ανάγκη. Εάν δεν έχουν χρήματα να του δώσουν , ας τους πη: « Ας δώσουμε τουλάχιστον ένα χριστιανικό βιβλίο ,αφού έχουμε πολλά » . Δίνοντας σε αυτούς που έχουν ανάγκη , κάνει καλό και στον εαυτό του αλλά και στην οικογένειά του.Εκεί στη Ρωσία οι καημένοι οι πιστοί πόσο στερούνται! Έδωσα μια φορά σε έναν Ρώσο παπά ένα κουτάκι λιβάνι και του είπα: « Ένα φτωχό δώρο ».
« Φτωχό είναι αυτό; μου λέει. Τα λιβάνια τα δικά μας είναι βήχα-βήχα ».
Κι εδώ στην Ελλάδα πόσο ταλαιπωρούνται οι πρόσφυγες! Στην Χαλκιδική είδα κάποιον πρόσφυγα που έστρωνε σχιστόπλακες και έπαιρνε τριακόσιες δραχμές το τετραγωνικό μέτρο και έλεγε: « Δόξα Σοι ο Θεός ,που έχουμε ψωμί ». Για αυτό , όταν μου είπε ένας εργολάβος ότι μέσα στην δουλειά φορτώνεται αμαρτίες ,του είπα: « Αν φορτωθής αυτούς τους πρόσφυγες και τους οικονομήσης , θα ξεφορτωθής από τις αμαρτίες σου. Δεν έχουν πού να μείνουν. Εν συγκρίσει με αυτούς εσύ είσαι Ωνάσης ». Ο Θεός , για να ασκήσουμε τις αρετές , επέτρεψε να υπάρχουν οι άρρωστοι, οι φτωχοί κ.λ.π. Μπορούσε και τους αρρώστους και τους φτωχούς , όλους να τους οικονομήση , αλλά τότε θα είχαμε την ψευδαίσθηση ότι είμαστε ενάρετοι. Θα λέγαμε λ.χ. ότι είμαστε ελεήμονες , χωρίς να είμαστε, ενώ τώρα τα έργα μας φανερώνουν τις αρετές μας. Δόξα τω Θεώ , υπάρχουν άνθρωποι που θυσιάζονται για τον συνάνθρωπό τους.

Από το βιβλίο «Οικογενειακή ζωή»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Δ`
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Για μια αρμονική οικογένεια

Στη διαφορά των χαρακτήρων κρύβεται η αρμονία του Θεού

Μια μέρα ήρθε στο Καλύβι κάποιος και μου είπε ότι είναι πολύ στενοχωρημένος , γιατί δεν συμφωνεί με την γυναίκα του. Είδα όμως ότι δεν υπάρχει κάτι σοβαρό ανάμεσά τους. Έχει ένα εξόγκωμα αυτός , κάποιο άλλο η γυναίκα του , και δεν μπορούν να πλησιάσουν ο ένας τον άλλον. Χρειάζονται λίγο πλάνισμα. Πάρε δυό σανίδες απλάνιστες. Η μία έχει σ αυτό το σημείο έναν ρόζο, η άλλη σ εκείνο το σημείο και , αν πας να τις ενώσης , μένει ένα κενό ανάμεσά τους. Άμα όμως πλανίσης λίγο την μία από εδώ, λίγο την άλλη από εκεί , αλλά με την ίδια πλάνη, αμέσως εφάπτονται. Μου λένε μερικοί άνδρες:
« Δεν συμφωνώ με την γυναίκα μου. Είμαστε αντίθετοι χαρακτήρες. Άλλος χαρακτήρας εκείνη , άλλος εγώ! Πώς κάνει τέτοια παράξενα πράγματα ο Θεός; Δε θα μπορούσε να οικονομήση μερικές καταστάσεις έτσι, ώστε να ταιριάζουν τα ανδρόγυνα , για να μπορούν να ζουν πνευματικά;». « Δεν καταλαβαίνετε , τους λέω , ότι μέσα στην διαφορά των χαρακτήρων κρύβεται η αρμονία του Θεού; Οι διαφορετικοί χαρακτήρες δημιουργούν αρμονία. Αλλοίμονο, αν ήσασταν ίδιοι χαρακτήρες! Σκεφθήτε τι θα γινόταν , αν λ.χ. και οι δύο θυμώνατε εύκολα. Θα γκρεμίζατε το σπίτι. Ή , αν και οι δύο ήσασταν ήπιοι χαρακτήρες , θα κοιμόσασταν όρθιοι! Αν ήσασταν τσιγγούνηδες, θα ταιριάζατε μεν, αλλά θα πηγαίνατε και οι δύο στην κόλαση. Αν πάλι ήσασταν απλοχέρηδες , θα μπορούσατε να κρατήσετε σπίτι; Θα το διαλύατε , και τα παιδιά σας θα γύριζαν στους δρόμους, Ένα στραβόξυλο , αν πάρη ένα στραβόξυλο , ταιριάζουν μεταξύ τους –έτσι δεν είναι;- θα σκοτωθούν όμως σε μια μέρα! Γι αυτό , τι γίνεται; Οικονομάει ο Θεός ένας καλός να πάρη ένα στραβόξυλο , για να βοηθηθή , γιατί μπορεί να είχε καλή διάθεση , αλλά να μην είχε βοηθηθή από μικρός». Οι μικροδιαφορές των χαρακτήρων των συζύγων βοηθούν να δημιουργηθή μια αρμονική οικογένεια , γιατί ο ένας συμπληρώνει τον άλλον. Στο αυτοκίνητο είναι απαραίτητο και το γκάζι, για να προχωρήση, αλλά και το φρένο , για να σταματήση. Αν το αυτοκίνητο είχε μόνο φρένο , δεν θα κουνιόταν, και αν είχε μόνον ταχύτητες , δεν θα μπορούσε να σταματήση. Σε ένα ανδρόγυνο ξέρετε τι είπα; «Επειδή ταιριάζετε , γι αυτό δεν ταιριάζετε!». Είναι και οι δύο ευαίσθητοι. Αν συμβή κάτι στο σπίτι , και οι δύο τα χάνουν και αρχίζουν: « Ωχ, τι πάθαμε!» ο ένας, «ωχ , τι πάθαμε!» ο άλλος. Ο ένας δηλαδή βοηθάει τον άλλον να απελπισθή πιο πολύ. Δεν μπορεί να τον τονώση λίγο. «Για στάσου, να του πη, δεν είναι και τόσο σοβαρό αυτό που μας συμβαίνει». Το έχω δει αυτό σε πολλά ανδρόγυνα. Και στην αγωγή των παιδιών , όταν οι σύζυγοι είναι διαφορετικοί χαρακτήρες , μπορούν περισσότερο να βοηθήσουν. Ο ένας κρατάει λίγο φρένο , ο άλλος λέει: « Άφησε τα παιδιά λίγο ελεύθερα». Αν τα στρυμώξουν και οι δύο , θα χάσουν τα παιδιά τους. Και αν τα αφήσουν και οι δύο ελεύθερα , πάλι θα τα χάσουν. Ενώ έτσι βρίσκουν και τα παιδιά μία ισορροπία. Θέλω να πω ότι όλα χρειάζονται. Φυσικά δεν πρέπει να ξεπερνούν τα όρια, αλλά ο καθένας να βοηθάη τον άλλο με τον τρόπο του. Αν φας λ.χ. κάτι πολύ γλυκό , θέλεις να φας και κάτι που είναι λίγο αλμυρό. Τρως, ας υποθέσουμε, πολλά σταφύλια, θέλεις και λίγο τυρί, για να κόψη την γλύκα. Ή τα λάχανα, άμα είναι πολύ πικρά, δεν τρώγονται. Το λίγο πικρό όμως βοηθάει, όπως και το λίγο ξινό. Αλλά , αν όποιος είναι ξινός λέη: « Να γίνετε όλοι ξινοί σαν εμένα» , όποιος είναι πικρός λέη: « να γίνετε όλοι πικροί», και ο άλλος που είναι αλμυρός λέη: «όλοι να γίνετε αλμυροί» , τότε δεν γίνεται χωριό.

Montag, 8. Januar 2007

Οι πολύτεκνες οικογένειες

Ο Θεός αγαπάει και φροντίζει ιδιαίτερα τους πολύτεκνους. Σε μια μεγάλη οικογένεια δίνονται πολλές ευκαιρίες στα παιδιά να αναπτυχθούν κανονικά , εφόσον οι γονείς τους δίνουν σωστή αγωγή. Το ένα παιδί βοηθάει το άλλο. Η μεγαλύτερη κόρη βοηθάει την μητέρα της , το δεύτερο παιδί φροντίζει το μικρότερο κ.λ.π.
Υπάρχει αυτό το δόσιμο και ζουν μέσα σε μια ατμόσφαιρα θυσίας και αγάπης. Ο μικρός τον μεγάλο και τον αγαπά και τον σέβεται. Αυτό φυσιολογικά καλλιεργείται σε μια πολύτεκνη οικογένεια. Για αυτό , όταν στην οικογένεια είναι μόνον ένα ή δυο παιδιά , οι γονείς χρειάζεται πολύ να προσέξουν πως θα τα μεγαλώσουν. Συνήθως κοιτάζουν να μην τους λείψη τίποτε , οπότε τα παιδιά τα έχουν όλα δικά τους και αχρηστεύονται τελείως. Πάρε μια κοπέλα μοναχοκόρη που τα έχει όλα. Έχει την υπηρέτρια που θα της φέρει το φαγητό στην ώρα του , που θα της νοικοκυρέψη το δωμάτιό της κ.λ.π. Η υπηρέτρια πληρώνεται , αλλά καλλιεργείται κιόλας , γιατί δίνεται, προσφέρει, ενώ αυτή , αν δεν κάνη καμιά θυσία ,μένει κούτσουρο , ακαλλιέργητη. Εγώ συνιστώ στους νέους να πάρουν σύζυγο από πολύτεκνη οικογένεια , γιατί τα παιδιά που μεγαλώνουν με οικονομική δυσκολία συνηθίζουν στη θυσία , επειδή σκέφτονται πώς να βοηθήσουν τους γονείς. Αυτό σπάνια το συναντάς στα καλομαθημένα παιδιά. Αλλά και οι πολύτεκνοι γονείς έχουν πλούσια καρδιά. Θυμάμαι , στην Κατοχή , ήταν στην γειτονιά μας ένα παιδάκι ορφανό που είχε μείνει τελείως μόνο του. Ένας φτωχός οικογενειάρχης , με δέκα παιδιά , το λυπήθηκε , το πήρε σπίτι του και το μεγάλωσε και αυτό μαζί με τα δικά του παιδιά. Και ξέρετε έπειτα τι ευλογίες είχε από τον θεό! Θα τον άφηνε ο Θεός αβοήθητο με τέτοιο φιλότιμο που είχε; Ένας πολύτεκνος μπορεί στις αρχές να αντιμετωπίσει δυσκολίες, αλλά ο Θεός δεν θα τον αφήση.
Να σας πω για μια περίπτωση:
Ένας οικογενειάρχης , που είχε έξι παιδιά , μου είπε μια φορά να κάνω προσευχή να φωτίζη ο Θεός τους νοικοκυραίους να μην τον βγάζουν από το σπίτι. Δυστυχώς πολλοί ιδιοκτήτες, ενώ νοικιάζουν το σπίτι σε οικογένειες με δυο ανθρώπους και πέντε σκύλους ή γατιά να το μουρνταρεύουν , δεν θέλουν οικογένειες με πολλά παιδιά ,για να μην τους χαλάσουν δήθεν το σπίτι τους. Αυτός λοιπόν ο οικογενειάρχης είχε κουραστή ο καημένος να τον διώχνη ο ένας ιδιοκτήτης , να μην του νοικιάζη το σπίτι του ο άλλος και να μεταφέρει τα παιδάκια του και τα πράγματά του από σπίτι σε σπίτι με πολλή αγωνία. Εργαζόταν σκληρά , οικονομούσε τα απαραίτητα για την οικογένειά του και δεν έκανε παζάρια για το ενοίκιο , αρκεί να τον άφηναν οι ιδιοκτήτες να μείνη λίγα χρόνια , για να μην ταλαιπωρούνται με τις μετακομίσεις. Όταν τα άκουσα αυτά , τον πόνεσα και του είπα: « Μη στεναχωριέσαι . Ο Θεός έχει στον λογαριασμό Του και τα δικά σου παιδιά. Αυτός είναι ο Δημιουργός που δίνει στα παιδιά το κυριώτερο ,την ψυχή , ενώ εσύ με την σύζυγο , σαν συνδημιουργοί , δίνετε το σώμα . Επομένως ο Θεός ενδιαφέρεται ποιο πολύ από σας για τα παιδιά σας » . Δεν πέρασαν δυο-τρεις μήνες , έρχεται χαρούμενος και μου λέει: « Δόξα τω Θεώ, ο Θεός μου οικονόμησε και σπίτι , και μου περισσεύουν και αρκετά χρήματα ». Τον ρώτησα τι συνέβη και μου διηγήθηκε το εξής περιστατικό: « Πηγαίνοντας για το χωριό μου, κάθησα λίγο στο πρακτορείο , μέχρι να έρθη η ώρα να φύγη το λεωφορείο. Με πλησιάζει λοιπόν ένας λαχειοπώλης και μου λέει να πάρω λαχεία. Εγώ , επειδή είχα την αρχή ως Χριστιανός να μην παίρνω λαχεία , του είπα ότι δεν ήθελα. Όταν όμως είδα τον λαχειοπώλη να φεύγη , σκέφτηκα μήπως είχε μεγάλη ανάγκη , για αυτό τον φώναξα πάλι και έβγαλα χρήματα να του πληρώσω ένα λαχείο , χωρίς να το πάρω. Μα ο λαχειοπώλης ήταν φιλότιμος και δεν το δέχθηκε αυτό. Πάλι στενοχωρήθηκα και , επειδή ήθελα να τον βοηθήσω , του είπα: « Δώσε μου ένα λαχείο. Ίσως μου χρειασθή ». Και αγόρασα ένα λαχείο με σκοπό να χαρή ο άλλος και εγώ να στενοχωρηθώ και λίγο , που παρέβηκα το τυπικό μου. Εκείνο λοιπόν το λαχείο κέρδισε ένα μεγάλο ποσό , αγόρασα και σπίτι , μου περίσσεψαν και χρήματα , για να μεγαλώσω τα παιδιά μου. Έμαθα και που έμενε ο λαχειοπώλης και πήγα αθόρυβα και του άφησα στην θυρίδα του έναν φάκελο με αρκετά χρήματα , επειδή ήξερα πως δεν θα τα δεχόταν , εάν του τα έδινα στα χέρια » . Είναι φοβερό πως ενεργεί στους φιλότιμους η αγάπη του Θεού !

Από το βιβλίο «Οικογενειακή ζωή»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Δ´
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Οικογενειακώς εις την Εκκλησίαν

Ο θείος Χρυσόστομος , ο μέγας αυτός παιδαγωγός , λέγει διά τους οικογενειάρχας , όταν μεταβαίνωσιν εις την εκκλησίαν να συμπαραλαμβάνωσι και τα μωρά τους . Να μη τα λυπούνται και τα αφήνωσι να κοιμώνται , είτε
διότι είναι λίαν πρωί , είτε διότι είναι χειμών ή βροχερός ο καιρός ή είναι θέρος και ο ύπνος των είναι γλυκύς. Αλλά να ξυπνώσιν και να συμπαραλαμβάνωσι εις την Εκκλησίαν , ίνα βλέπουσι και αυτά και ασπάζονται τας Αγίας Εικόνας , του Κυρίου μας , της Υπεραγίας Θεοτόκου και των Αγίων και ίνα ακούωσιν τους θείους λόγους και εθίζονται , από της παιδικής ηλικίας τους , να προσέρχωνται εις την Εκκλησίαν του Χριστού. Διότι εις την ηλικίαν αυτήν η ψυχή των παιδιών είναι εύπλαστος , ως εκ σφραγίδος , εις τον νουν των . Εθίζονται δε απ´αρχής εις την αρετήν , η δε συνήθεια , συν τω χρόνω , καθίσταται έξις και
έξις , δευτέρα φύσις , η οποία μέχρι και του βαθεός γάρατος ακόμη , θα τα οδηγή τακτικώς εις την Εκκλησίαν του Χριστού , δια να εργάζονται εις την αρετήν, και διά να προκόπτουν εις παν αγαθόν.

Από το βιβλίο « Εν Εκκλησίαις ευλογείτε τον Θεόν »
του Δ. Παναγόπουλου

Sonntag, 7. Januar 2007

Οι οικογένεια σήμερα

Μ.Μ : Γέροντα , υπάρχει πολύς κόσμος – σύζυγοι , πατέρες , μητέρες- που διψούν να ακούσουν από σας τους Γεροντάδες του Αγίου Όρους συμβουλές που αφορούν στην οικογένεια.
Γέροντας Ιωακείμ: Έχω απέραντη αγάπη και σεβασμό στην οικογένεια. Μα κι εμείς οι καλόγεροι , δεν βγήκαμε από τις πέτρες. Έχουμε κι εμείς μάνα και πατέρα. Στα χρόνια βέβαια τα δικά μου ήτο διαφορετική η οικογένεια , αλλοιώτικο το σπίτι. Δυστυχώς σήμερα η οικογένεια είναι μεγαλύτερος σταυρός από ότι ο Μοναχισμός. Κάποτε λέγαμε « βαριά η καλογερική » . Τώρα μπορούμε να πούμε « ασήκωτος ο γάμος » . Μεγάλος σταυρός , μεγάλη αγωνία να είναι κανείς σήμερα οικογενειάρχης. Στα χρόνια αυτά τα δύσκολα, τα μπερδεμένα, οπότε επικρατεί σύγχυση και σκοτάδι , είναι πολύ δύσκολη υπόθεσις η οικογένεια. Θα τολμούσα να αποκαλέσω τους γονείς όχι απλώς μάρτυρες , αλλά μεγαλομάρτυρες. Αυτό που έχω να τους πω , είναι τα μάτια σας δεκατέσσερα! Άπειροι οι κίνδυνοι ,άπειρες οι παγίδες. Φωτιά , καμίνι , φαρμάκι. Αλίμονο, γιατί θα δώσουν λόγο στον Θεόν για τα παιδιά τους. Δεν λέω να μην κάνουν παιδιά. Άπαγε της βλασφημίας. Η τεκνογονία σώζει την γυναίκα. Αλλά είτε λίγα παιδιά κάνετε, είτε πολλά , τα μάτια σας δεκατέσσερα , να μην πάρουν τον κακό δρόμο , της καταστροφής. Όσοι γονείς δεν είναι μέσα στην Εκκλησία , καταστρέφουν τα παιδιά τους. Η μόνη σιγουριά και μόνη ασφάλεια που έμεινε για την οικογένεια σήμερα , είναι η Εκκλησία. Όσοι δεν ανήκουν ή ανήκουν τυπικά στην Εκκλησία , χάνουν. Χάνουν τα πάντα. Όσοι είναι μέσα ουσιαστικά , κερδίζουν. Αυτοί είναι οι δυνατοί άνθρωποι. Από την πείρα μου το λέω αυτό , από τα περιστατικά που έρχονται στο πετραχήλι μου. Άνθρωποι επίσης που δεν ζουν αρμονικά μεταξύ τους – και είναι δυστυχώς , συχνό αυτό το φαινόμενο- καταστρέφουν τα παιδιά τους. Να ξέρατε τι κακή επίδραση έχουν η γκρίνια , η διχόνοια , η ασυνεννοησία. Το σήμα κατατεθέν της σημερινής οικογένειας είναι η ασυνεννοησία. Ό ένας λέει μαύρο και ο άλλος άσπρο. Τα καημένα τα παιδιά μπερδεύονται και βγαίνουν με ψυχολογικά προβλήματα. Άρρωστα βγαίνουν. Ιδίως τα παιδιά των χωρισμένων οικογενειών. Εν ονόματι του Ιησού Χριστού παρακαλώ , ικετεύω τους γονείς: Τα μάτια σας δεκατέσσερα στα παιδιά σας. Η οικογένεια , το σπίτι πρέπει να είναι μία κατ´οίκον εκκλησία. Να γίνονται προσευχές , να ανάβει η κανδήλα , να διαβάζεται ο λόγος του Θεού , να μη παραλείπεται ο εκκλησιασμός. Αν υπάρχουν όλα αυτά , αν υπάρχει η ευωδία του σταυρού , τότε στο σπίτι αυτό δεν θα μπει ο διάβολος !!!

Από το βιβλίο « Γέροντες εν Άθω »
Μανώλης Μελινός
Σειρά « Πείρα Πατέρων 9 »

Donnerstag, 4. Januar 2007

Η κατ´ οικόν εκκλησία

Οι οικογένεια , είναι μια μικρή κατ´οικόν εκκλησία , γι´ αυτό πρέπει να είναι στερεωμένη στην ασάλευτη Πέτρα , που λέγεται : Χ Ρ Ι Σ Τ Ο Σ !!!
Το ξεκίνημα της , να γίνεται με έναν Ορθόδοξο Εκκλησιαστικό Γάμο , ο οποίος
είναι και ένα από τα επτά Μυστήρια της Αγίας μας Ορθόδοξης Εκκλησίας . Η αγνότητα των μελλονύμφων είναι εντολή του Θεού και μεγάλη ευλογία.
Συγχρόνως όμως και με έναν Πνευματικό Πατέρα Εξομολόγο , σαν Οδηγό , για να είναι σίγουρο , πως το « ταξίδι » του Γάμου που ξεκινούν και οι δύο σύζυγοι , θα είναι πετυχημένο , με σκοπό τον αγιασμό και την ολοκλήρωση της πνευματικής προσωπικότητας τους , που θα τους οδηγήσει στην σωτηρία και στην αιωνότητα . Γιατί και αυτός είναι ένας από τους σκοπούς της κοινής συβιώσεως και συνυπάρξεως τους.
Ετσι με την υπακοή που θα κάνουν στον Πνευματικό τους Πατέρα και Οδηγό , θα αποφεύγουν και τις παγίδες που μας στήνει σε τούτο τον κόσμο ο αντίδικος της ψυχής μας και την συνυπάρξεως τους.
Ετσι με την υπακοή που θα κάνουν στον Πνευματικό τους Πατέρα και οδηγό , θα αποφεύγουν και τις παγίδες που μας στήνει σε τούτο τον κόσμο ο αντίδικος της ψυχής μας , ο πονηρός σατάν.
Θα ήταν όμως παράλειψη να μην τονισθεί ότι οι σύζυγοι πρέπει να έχουν υπομονή μεταξύ τους και να ανέχωνται ο ένας τον άλλον, γιατί έτσι θα αξιωθούν να αγιάσουν , και να κάνουν μια επιτυχημένη οικογένεια .
Μας το λέει και ο ίδος ο Χριστός και ο Θεός μας , « ... ο δέ υπομείνας εις τέλος , ούτος σωθήται » ( Ματθ. 10, 22 ) .
Ετσι δε θα φτάνουν ποτέ σε χωρισμούς και διαζύγια που δεν ευαρεστούν καθόλου το Θεό , αλλά μόνο τον πονηρό , και συνήθως αυτός είναι η αιτία όλων των διαφωνιών και διενέξεων.
Ας θυμηθούμε τι γράφει ο Απόστολος των εθνών Παύλος προς τους Γαλάτας , αλλά και προς όλους εμάς : « αλλήλων τά βάρη βαστάζετε και ούτως αναπληρώσατε τόν νόμον του Χριστού » ( Γαλ. 6, 2 ) , καθώς επίσης και προς τους Εβραίους οι οποίοι πίστευσαν στο Χριστό « ... δι´ υπομονής τρέχομεν τόν προκείμενον ημίν αγώνα » ( Εβρ. 12, 1 ).
Βλέπετε , σε πόσα σημεία μας θυμίζει η Αγία Γραφή τη μεγάλη αρετή της υπομονής ; Ακόμη θα λέγαμε ότι η υπομονή είναι νόμος και εντολή του Θεού.
Αυτήν όμως τη μεγάλη αρετή μπορούμε να την αποκτήσουμε μόνον πατώντας τον εγωισμό μας , αποφεύγοντας τις υπερβολικές και πολλές φορές , παράλογες απαιτήσεις και τα διάφορα λόγια , που δεν ωφελούν τις σχέσεις μεταξύ των συζύγων, είτε λέγονται αυτά ως αστεία είτε και σοβαρά. Επίσης πρέπει να διακατέχονται οι σύζυγοι από αγάπη και συμπαράσταση και όχι από αδιαφορία , γιατί και η αγάπη είναι εντολή του Θεού.
Με αυτές τις βασικές προυποθέσεις , ξεκινώντας οι σύζυγοι και ζώντας ενσυνείδητη χριστιανική ζωή θα είναι ειρηνικοί , θα προοδεύουν πνευματικά και θα αρχίσουν λίγο - λίγο να προγεύωνται τον Παράδεισο.
Στα παιδιά που θα τους χαρίσει ο Θεός , όταν τα βαπτίζουν , θα πρέπει να βάζουν ορθόδοξα χριστιανικά ονόματα και αν επεβαίνουν γονείς , πεθερικά και συγγενείς για κάτι διαφορετικό , να συμβουλεύωνται τον πνευματικό τους πατέρα και οδηγό.
Να προσέχουν οι γονείς και να μην παραλείπουν να φορούν στα παιδιά τους , καθώς και οι ίδιοι , ένα Σταυρό και όχι ματόχανδρα , ζώδια , άγκυρες , πέταλα
ή σκέτες αλυσίδες. Η εκκλησία ψάλλει και βροντοφωνάζει αίωνες τώρα ότι :
« Σταυρός ο φύλαξ πάσης της οικουμένης . Σταυρός η ωραιότης της εκκλησίας. Σταυρός βασιλέων κραταίωμα. Σταυρός Αγγέλων η δόξα , και των δαιμόνων το τραύμα » ( Από την υμνολογία της Εκκλησίας μας ) .
Να προσπαθήσουν ακόμη να δώσουν να καταλάβουν στα παιδιά τους , με διάκριση βέβαια , άλλα και με πειθώ αν χρειαστεί , προ πάντων να μην τα παροτρύνουν ώστε να ντύνωνται καρναβάλια και να πηγαίνουν σε επικύνδυνα , ίσως και αμαρτωλά μέρη , δήθεν για διασκέδαση , γιατί αυτή η κοσμική συνήθεια , που είναι και ειδωλολατρική , σε τίποτε δεν ωφελεί . Αντίθετα , δημιουργεί περιττά έξοδα , ίσως και προβλήματα στην οικογένεια , βλάπτει την ψυχή και το κυριώτερο δεν αναπαύουμε τον Πανάγαθο Θεό και Πατέρα μας γιατί αν θελήσουμε να προσέξουμε , θα δούμε πως τα εγκλήματα , οι μεγάλες ληστείες , οι κοροιδίες και πολλά αντικοινωνικά έργα γίνονται , δυστυχώς από μεταμφιεσμένους συνανθρώπους μας.
Μέσα στο σπίτι να υπάρχουν απαραιτήτως σε μια βολική και ήσυχη γωνιά ή και σε κάποιο τοίχο , κατά προτίμηση ανατολικά , αλλά εάν δε βολεύει , ας είναι και αλλού , ένας Σταυρός τοποθετημένος στο κέντρο , μια εικόνα του Σωτήρος μας Χριστού δεξιά , μια εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου αριστερά και αν είναι δυνατόν , από μία εκόνα με τους Αγίους , που μας τιμούν και τους τιμούμε με τα ονοματά τους , από κάτω.
Δεν είναι απαραίτητο να έχουμε παραδοσιακό εικονοστάσι και μάλιστα πολλές φορές τοποθετημένο σε πολύ υψηλό μέρος , ώστε να μη μπορούμε να το φτάνουμε με ευκολία. Αλλά έτσι οπως θα είναι στον τείχο οι εικίνες , μπορούμε από κάτω ακριβώς να τοποθετήσουμε ένα μικρό τραπέζι , ή πιο ψηλά μία εταζέρα , εάν έχουμε μικρά παιδιά , και επάνω ένα καντήλι , στο οποίο θα καίμε ελαιόλαδο , όχι σπορέλαιο ή πυρηνέλαιο ή όπως μερικοί από άγνοια βάζουν καμμένα λάδια , προφασιζόμενοι ότι το ελαιόλαδο δεν το καίει το καντίλι. Πληροφοριακά λέμε , ότι υπάρχουν πάρα πολλά παρθένα ελαιόλαδα 0-1% , τα οποία ανάβουν στο καντήλι θαυμάσια. Το ελαιόλαδο για την Εκκλησία μας και την Παράδοσή της έχει συμβολικό χαρακτήρα. Βλέπουμε όλα τα ιερά βιβλία που αναφέρονται σε διάφορες ευχές , μόνον για « Ε Λ Α Ι Ο Ν » ομιλούν και όχι σπορέλαιο , ηλιέλαιο , καλαμποκέλαιο , σογιέλαιο ή πυρηνέλαιο.
Ακόμη αν θυμηθούμε το περιστέρ που άφησε ο προφήτης Νώε από την κιβωτό μετά τον κατακλυσμό , βλέπουμε πως επέστρεψε έχοντας στο στόμα κλαδί ελιάς , σύμβολο συμφιλίωσεως και ειρήνης. Γι´αυτό θα είναι καλό να μη νοθεύουμε την Παράδοση. Καλό είναι το καντήλι στο σπίτι να ανάβει πάντοτε , απαραιτήτως όμως , κάθε Σαββατοκύριακο , μεγάλες γιορτές ή και τα βράδια. Ευχής όμως έργον να είναι ακοίμητο , διότι αυτό θα είναι μεγάλη ευλογία , εφ´όσον βέβαια και η ζωή των οικείων είναι θεοσεβής , χριστοκεντρική και ταπεινή. Εχει επίσης και το συμβολικό χαρακτήρα , ότι εμείς ομολογούμε την ελπίδα μας στο Θεό , ότι η πίστη μας είναι ζωντανή και φέγγει παντού , μα και η ψυχή μας σε συνεχή προετοιμασία ζητάει , φλέγεται και ποθεί την Επουράνια Βασιλεία.
Γενικά θα βλέπαμε , ότι μέσα στο σπίτι και ιδιαίτερα σ´εκείνη την γωνιά , υπάρχει ξεχωριστή χάρη και ευλογία , εκτός του ότι και το ελαιόλαδο που βάζουμε είναι μια μικρή προσφορά στο Δωρεοδότη πάντων των αγαθών και ας μην κάνουμε λογισμό φιλαργυρίας για το ελαιόλαδο , γιατί ο Πανάγαθος Θεός και Πατέρας μας , έχει τον τρόπο Του να μας τον ανταποδώσει. Δίπλα στο καντήλι να αφήσουμε το θυμιατό , με το οποίο θα θυμιάζουμε το προσκυνητάρι με τις εικόνες , μετά να θυμιάζουμε τις έμψυχες εικόνες του Θεού , δηλαδή τους ανθρώπους που βρίσκονται στο σπίτι , κατόπιν όλο το σπίτι και στο τέλος , εάν είναι δυνατόν , να το αφήσουμε στο μπαλκόνι , για να ευωδιάσει το θυμίαμα σε όλη την πλάση και δημιουργία του Θεού. Υπενθυμίζουμε ότι το καρβουνάκι πρέπει να το ανάβουμε πάντα με προσοχή , γιατί πολλές φορές σκάζει μέσα στο σπίτι και έχουμε φόβο πυτκαγιάς ή ζυμίας. Ποτέ να μη χρησιμοποιούμε οινόπνευμα όταν το ανάβουμε , γιατλι υπάρχει κίνδυνος σωματικού ατυχήματος. Να χρησιμοποιούμε για το άναμμα του ένα ψιλό γνήσιο μοναστηριακό μελισσοκέρι , γιατί τα χοντρά κεριά της παραφίνης στάζουν και μυρίζουν άσχημα. Σ´αυτή λοιπόν την ευλογημένη γωνιά , που το αναμένο καντήλι και η ευωδία του θυμιάματος δίνουν κατάνυξη στην ψυχή , ερχόμαστε ένας - ένας ή και όλοι μαζι , ο πατέρας , η μητέρα και τα παιδιά για να συνομιλήσουμε με τον Επουράνιο Πατέρα μας , ο οποίος μας προίκισε και με το ιδιαίτερο δώρο να επικοινωνούμε και να συνομιλούμε μαζί του , σαν λογικές υπάρξεις , με την προσευχή , σε αντίθεση με τα άλλα